Lista aktualności Lista aktualności

Huby – „Grzyby nadrzewne”

Nie da się ukryć, że jesień zbliża się do nas wielkimi krokami. Choć do nastania kalendarzowej jesieni jeszcze niamalże miesiąc, to już od pewnego czasu możemy ją odczuć w otaczającej nas aurze. Promienie słoneczne zmieniają już swą barwę, nie są takie, jak te w szczycie lata. Liście na drzewach przebarwiają się, a niemała ich część ścieli się już nam pod nogami. Co prawda proces ten przyspieszyła panująca w tym roku susza, jednakże to jedna z oznak zbliżającej się jesieni. Nieodzownym elementem kojarzonym z jesienią jest z pewnością grzybobranie. Choć w leśnych ostępach już od dłuższego czasu możemy zbierać grzybowe smakołyki, to jednak właściwy czas grzybobrania jest jeszcze przed nami.

Nasze kosze w głównej mierze wypełniają borowiki, podgrzybki, maślaki, czy też kurki, jednakże różnorodność grzybów nie kończy się na tych, które trafiają na nasze patelnie lub do spiżarni pod różnymi postaciami. Świat grzybów ma nam do zaoferowania o wiele więcej, niż wydaje się większości z nas. Jedną z grup grzybów, którą zazwyczaj omijamy bez większego zainteresowania są właśnie grzyby nadrzewne.  

 

Grzyby - to twór natury różniący się od roślin zielnych sposobem życia i specyfiką rozwoju, a także wyglądem. No i przede wszystkim nie posiadają one chlorofilu.

W ujęciu naukowym grzyby są trzecim, zupełnie odrębnym - obok roślin i zwierząt - królestwem. W królestwie Grzyby (Fungi) wyróżniamy kilka gromad, a wśród nich gromadę Podstawczaki (Basidiomycota), która jest bardzo zróżnicowana i dzieli się na wiele gromad, klas i rzędów.  Pośród nich wyróżniamy patogeny (czynniki chorobotwórcze), grzyby ważne w fitopatologii leśnej, nauce zajmującej się chorobami roślin.


Dla większości ludzi „grzyb”, to widziany przez nich, wyróżniający się kolorem, czy też kształtem, owocnik. Należy jednak uświadomić sobie, że właściwy organizm stanowi niewidoczna dla nas grzybnia, która składa się ze strzępek (splątanych, rozgałęziających się nitkowatych elementów). Natomiast owocnik grzyba, to tylko organ służący do wytworzenia zarodników w celu rozmnażania się. Warto wspomnieć, że grzyby mogą rozmnażać się bezpłciowo oraz płciowo, po zrośnięciu się jąder w trakcie skomplikowanego, wielofazowego procesu umożliwiającego powstanie nowych zarodników. Owocniki mogą być jednoroczne (np. u żółciaka siarkowego), lub wieloletnie (np. u hubiaka pospolitego).


Jak wiemy, rośliny mają możliwość wytworzenia potrzebnych do życia związków organicznych przy wykorzystaniu chlorofilu i energii światła słonecznego. Grzyby natomiast, aby zapewnić sobie pokarm, pobierają go z materii organicznej wytworzonej przez rośliny, a w niektórych wypadkach przez zwierzęta. Rozpatrując taki styl życia, grzyby możemy podzielić na saprotroficzne (czerpiące pokarm z obumarłych resztek roślinnych i zwierzęcych) i pasożytnicze (żyjące na żywych organizmach, z których pobierają pożywienie). Niektóre organizmy zachowują się jak sapropasożyty - początkowo żyją jako saprotrofy, ale niekiedy ich grzybnia uaktywnia się, przenosi na żywe organy roślin i pasożytuje na nich. Oprócz tych grup możemy wyróżnić także pożyteczne grzyby mykoryzowe, zaliczane do organizmów mutualistycznych, czyli takich, które rozwijając się na roślinie odnoszą wzajemne korzyści.

Grzyby mają bardzo duże znaczenie w leśnictwie, jak i w gospodarce rolnej. Z jednej strony dostarczają nam smaczne owocniki, wytwarzają leki ratujące życie, czy w lesie tworzą niezbędne dla drzew mikoryzy. Ale są i negatywne strony - niektóre grzyby są dla ludzi śmiertelnie trujące (np. muchomor sromotnikowy), inne są pasożytami roślin uprawnych i drzew, inne wreszcie, jak pasożyty i saprotrofy nadrzewne, dzięki zdolności rozkładania drewna doprowadzają do zniszczenia surowca. Poza swoim niszczycielskim charakterem, mają one również bardzo ważne znaczenie z punktu wiedzenia trwałości ekosystemów leśnych. Rozkładając drewno, odgrywają one istotną rolę w nieustannym obiegu materii i przepływie energii w ekosystemach.


Różne żyjące na drzewach huby zaliczamy i do pasożytów i do saprotrofów. Należą do nich m.in. osobniki takich gatunków, jak: pniarek obrzeżony, hubiak pospolity, porek brzozowy, żółciak siarkowy, huba ogniowa, czy też gmatwica chropowata.

 
Chętnych poznania choć po części świata grzybów nadrzewnych zachęcamy do odwiedzania naszej strony, gdzie systematycznie będą zamieszczane materiały (już nie tak długie, jak ten wprowadzający tekst ) przedstawiające poszczególne gatunki z tej grupy grzybów.