Lista aktualności Lista aktualności

Bukowisko – łoś i jego gody

W ostatnim miesiącu lata, gdy drzewa zaczynają się pięknie przebarwiać i gubić liście, a dzieci po wakacyjnej przerwie wracają do szkoły, swój okres godowy rozpoczyna łoś – największy gatunek pośród jeleniowatych.

Łoś euroazjatycki (Alces alces), bo tak brzmi jego aktualnie obowiązująca pełna nazwa, to zwierzę związane w głównej mierze z podmokłymi leśnymi lub zakrzaczonymi terenami, preferuje on również torfowiska, mokradła i bagna. Jednakże wraz z nadejściem zimy przenosi się na suchsze tereny wyżej położonych lasów iglastych.

 

Łoś jako największy przedstawiciel swej rodziny, wpisuje się również w grono największych, aktualnie żyjących ssaków lądowych europy. Jego potężne ciało osadzone na silnych i bardzo długich badylach (nogach) może osiągać wagę u samców nawet ponad 700kg, a u samic ok. 400kg. Ze względu na swą wielkość i duży, wydłużony łeb łosie na pierwszy rzut oka, przez wielu ludzi, są mylone z końmi.

 

Od wiosny do rozpoczęcia okresu godowego starsze byki prowadzą na ogół samotny tryb życia, zaś zimę przeżywają w małych stadach. Z kolei samice żyją w stadach z potomstwem. Natomiast w czasie rozrodu łosie bytują w małych rodzinnych grupach.

 

Gody łosi rozpoczynające się na początku września mogą przeciągnąć się do października. Podczas rui, w przeciwieństwie do jeleni, samce łosia nie gromadzą haremu. Samica, która osiągnęła dojrzałość płciową, wraz z początkiem rui płaczliwym głosem nawołuje samca. Byki odzywające się na ogół jedynie w okresie godowym, wydają głos określany w gwarze myśliwskiej jako stękanie. Stękanie nie jest tak okazałe i koncertowe jak w czasie rykowiska u jeleni. Samce w okresie rui są na tyle pochłonięte poszukiwaniem partnerki, że nie pobierają w tym czasie pokarmu. Przez to ich masa w bukowisko może spaść o ok. 20 %.

 

Byki konkurujące o względy klempy, na początku konfrontacji, w celu odstraszenia rywala prężą się i prezentują potęgę swego ciała, poroża, głosu, a nawet uzębienia. Bardzo często już na tym etapie dochodzi do zakończenia konkurów. Jeżeli jednak żaden z rywali nie chce odpuścić dochodzi do walki, jednakże mniej widowiskowej niż u jeleni.

 

Ustawione naprzeciwko siebie byki z rozpędem uderzają się głowami i przepychają się na polu bitwy. Potyczkę wygrywa byk, który przepchnie dalej swojego rywala. Przegrany szybko ucieka, aby nie narazić się zwycięzcy i nie dostać od niego dotkliwych ciosów.

 

Często jednak wygranie pojedynku nie wystarczy żeby móc przekazać swoje geny klempie. Jeżeli towarzyszą jej młode z poprzedniego roku, byk musi je najpierw zaakceptować, żeby klempa dopuściła go do kopulacji. Po około 34 tygodniach ciąży, na przełomie maja i czerwca, na świat przychodzą łoszaki – młode łosie. W miocie może być ich nawet trzy, choć najczęściej rodzi się jeden lub dwa.

 

Polska populacja tego gatunku, choć po II Wojnie Światowej była bardzo mała, to obecnie mocno się rozbudowała. Szacuje się, że na terenie naszego kraju bytuje obecnie kilkanaście tysięcy łosi. Co raz częściej możemy spotkać te mało płochliwe zwierzęta, a tym samym istnieje większa szansa na zaobserwowanie bukowiska. Niestety do spotkań z łosiami dochodzi nie tylko podczas spacerowania po lesie. Corocznie dochodzi do wielu wypadków samochodowych z udziałem łosi, które niejednokrotnie dla obu stron kończą się śmiertelnie.