Wydawca treści
Ochrona lasu w Nadleśnictwie Kudypy
Uprawa zabezpieczona osłonkami przed spałowaniem - zgryzaniem kory.
Pakułowanie - czyli zabezpieczanie świerka wełną przed zgryzaniem pączków szczytowych.
Osłonki zabezpieczające sadzonki dębu przed zgryzaniem.
Sadzonki modrzewia zabezpieczone palikami przed czemchaniem - wycieraniem poroża przez kozły.
Wiedza o procesach zachodzących w przyrodzie i kontrola stanu środowiska leśnego pozwalają leśnikom na wczesną diagnozę zagrożeń, mogących wpłynąć negatywnie na stan lasu. Każdego roku podejmują oni działania mające na celu zachowanie trwałości lasu i zwiększenie jego naturalnej odporności na czynniki szkodotwórcze.
Zagrożenia dzieli się na trzy grupy:
- biotyczne (np. szkodliwe owady, grzyby patogeniczne, ssaki roślinożerne);
- abiotyczne – ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie temperatury);
-
antropogeniczne – wywołane przez człowieka (np. pożary, zanieczyszczenia przemysłowe, zaśmiecanie lasu).
Zagrożenia biotyczne
4000 ha powierzchni leśnej Nadleśnictwa Kudypy, stanowią drzewostany na gruntach porolnych. Zagrożone są one przez opieńkę oraz hubę korzeniową. W celu ograniczenia rozprzestrzeniania się tych patogenów stosowane są metody biologiczne (zabezpieczanie pniaków preparatem PG IBL – Phlebia gigantea).
W ochronie lasu przed owadami na terenie Nadleśnictwa Kudypy istotne znaczenie ma ochrona upraw drzew iglastych (sosna, świerk) przed ryjkowcami, a szczególnie szeliniakiem sosnowcem. Stosujemy różne metody: mechaniczne, np. okopanie uprawy rowkiem izolacyjnym, wykopanie na takiej uprawie dołków chwytnych, do których dodatkowo wkładane są środki wabiące, a zwabione tam szkodniki są niszczone, oraz chemicznie – uprawę trzeba opryskać roztworem insektycydu.
Ważnym zagadnieniem jest również ochrona przed szkodnikami pierwotnymi (liściożernymi), takimi jak brudnica mniszka, strzygonia choinówka, poproch cetyniak, boreczniki i zawodnica świerkowa. W tym celu prowadzone są różne prace prognostyczne, np. liczenie samic brudnicy mniszki podczas przejścia przez zagrożone drzewostany w czasie kulminacji rójki, jesienne poszukiwania zimujących stadiów szkodników sosny czy świerka.
Starsze drzewostany iglaste narażone są na szkody od szkodników wtórnych (uszkadzających drewno) takich jak cetyńce, korniki i przypłaszczek granatek. Ochrona przed tymi szkodnikami polega głównie na: wyznaczaniu, terminowym usuwaniu i wywożeniu z lasu drzew zasiedlonych, utylizacji resztek poeksploatacyjnych (gałęzi, kory) powstałych podczas pozyskiwania drzew zasiedlonych, terminowym wywozie pozyskanego drewna z lasu, a w razie jego pozostawania w lesie w okresie wiosennym i letnim – korowaniem i wykładaniem pułapek wabiących.
Bardzo ważnymi sprzymierzeńcami leśnika w walce z nadmiernym rozmnożeniem się szkodliwych owadów są ptaki. Aby poprawić ich warunki bytowania, wywieszamy w lasach budki lęgowe. Zimą, gdy panują trudne warunki, dokarmiamy również ptaki na masową skalę.
Duże znaczenie gospodarcze mają szkody powodowane przez zwierzynę (jeleń, sarna, łoś, dzik), którym zapobiega się w uprawach przez grodzenie, smarowanie repelentami, zabezpieczanie plastikowymi tubami oraz palikowanie cennych gatunków, a w młodnikach głównie przez zabezpieczanie sosny osłonkami plastikowymi.
Zagrożenia antropogeniczne
Lasy Nadleśnictwa Kudypy należą do obszaru II kategorii zagrożenia pożarowego. Największe natężenie występowania pożarów występuje wczesną wiosną, z powodu wypalania traw, oraz latem, ze względu na wysokie temperatury powietrza i niską wilgotność ściółki. Dopiero jesienią zagrożenie pożarowe znacznie się zmniejsza. Straty powstałe w wyniku pożarów często są niewymierne. W płomieniach giną liczne gatunki fauny i flory łąkowej i leśnej, następuje zubożenie przyrody.
Bardzo ważnym czynnikiem kształtującym zagrożenie pożarowe w poszczególnych porach roku są warunki meteorologiczne, takie jak: opady atmosferyczne, prędkość i kierunek wiatru, natężenie promieniowania słonecznego, temperatury powietrza i wilgotności powietrza. W sezonie palności codziennie określany jest stopień zagrożenia pożarowego, podawany na godz. 9.00 i 13.00. Przy wystąpieniu 3 (najwyższego) stopnia zagrożenia pożarowego i utrzymującej się przez co najmniej pięć kolejnych dni wilgotności ścioły leśnej mierzonej o godz. 9.00 poniżej 10 proc. nadleśnictwo obligatoryjnie wprowadza zakaz wstępu do lasu.
Przez tereny leśne nadleśnictwa przebiegają ważne szlaki komunikacyjne – drogi krajowe i wojewódzkie oraz linie kolejowe, co przyczynia się do zwiększenia zagrożenia pożarowego.
Największe zagrożenie pożarowe na terenach leśnych spowodowane jest jednak nieprzestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych przez ludzi przebywających w lesie. Z ustawy o lasach wynika m.in., że w lasach i 100 metrów od nich nie można używać otwartego ognia.
Dzięki obserwacji lasów z wieży przeciwpożarowej możemy bardzo szybko zlokalizować zagrożenie.
W okresie wiosenno-jesiennym w Nadleśnictwie uruchamiany jest punkt alarmowo-dyspozycyjny. Od rana do zachodu słońca specjalnie wyszkolony pracownik monitoruje zagrożenie pożarowe lasów i w razie wystąpienia pożaru podejmuje odpowiednie działania ratunkowe. W okresie wysokiego zagrożenia pożarowego organizowane są także patrole samochodowe. Na terenie nadleśnictwa zlokalizowana jest Leśna Baza Lotnicza ( Olsztyn-Dajtki) gdzie stacjonuje samolot patrolowo-gaśniczy pozostający do dyspozycji kierownictwa Lasów Państwowych oraz Komendy Wojewódzkiej PSP. Nadleśnictwo wyposażone jest też w sprzęt do gaszenia pożarów. Na terenie nadleśnictwa zlokalizowana jest sieć punktów czerpania wody oraz dojazdów pożarowych w celu zaopatrzenia wodnego samochodów gaśniczych. Posiadamy też dobrze zorganizowaną łączność bezprzewodową w celu szybkiego reagowania w przypadku wystąpienia pożaru.
Najnowsze aktualności
Rola szkółki w życiu lasu
Rola szkółki w życiu lasu
Nadeszła wiosna. Na dworze słońce cieszy nas swymi ciepłymi promieniami, słychać krzyk gęsi i żurawi, u stóp rozkwitają pierwsze kwiaty, a dzień staje się coraz dłuższy. To znak, że przed leśnikami ważne zadanie – czas wprowadzenia w leśne ostępy nowego pokolenia lasu.
Jednak żeby wykonać to zadanie, trzeba mieć do tego potrzebny materiał – czyli sadzonki drzew. Skąd się one biorą? Miejscem gdzie są one hodowane jest szkółka leśna. Przypomnijmy, że mamy dwa typy szkółek – tradycyjne, produkujące sadzonki z odkrytym systemem korzeniowym oraz szkółki kontenerowe, na których hodowane są sadzonki
z zakrytym systemem korzeniowym. Zajmijmy się jednak tym razem szkółkami tradycyjnymi.
Wiosną wraz z budzącą się z zimowego snu przyrodą, wraca życie na szkółki leśne. Pamiętajmy jednak, że ich lokalizacja na ogół w głębi lasu sprawia, że śnieg może się tam dłużej utrzymywać, a ziemia pozostaje długo ściśnięta mrozem. Jednak gdy już pozwolą na to warunki, pełną parą ruszają prace mające na celu przygotowanie materiału sadzeniowego potrzebnego do wiosennych odnowień i zalesień.
Wszystkie prace szkółkarskie na drodze sadzonek począwszy od ich wyjęcia, po dostarczenie na miejsce sadzenia muszą być wykonane z jak największą starannością. Od nich zależy
w dużej mierze udatność zakładanych upraw leśnych, późniejszy rozwój drzewostanów,
a nawet w efekcie końcowym jakość wyhodowanego surowca drzewnego.
Wczesną wiosną, gdy gleba rozmarznie i wystarczająco osiąknie, pracownicy szkółki pod bacznym okiem leśniczego szkółkarza przystępują do wyjmowania sadzonek z ziemi.
Ważne są tu odpowiednie warunki wilgotnościowe gleby, ponieważ gdy będzie zbyt sucho lub przeciwnie – zbyt mokro, to może dojść do uszkodzenia delikatnego systemu korzeniowego.
Sadzonki mogą być wyjmowane na różne sposoby: ręcznie, częściowo zmechanizowanie, lub w pełni mechanicznie. Pierwszy sposób jest bardzo pracochłonny i mało wydajny, ale za to bardzo precyzyjny. W drugim przypadku specjalne wyorywacze odpowiednio spulchniają glebę i rozluźniają sadzonki, co ułatwia ich późniejsze ręczne wydobycie, a tym samym przyspiesza to prace. Z kolei w sposobie mechanicznym, specjalne maszyny i urządzenia umożliwiają wyoranie sadzonek, otrząśnięcie ich z nadmiaru gleby, a nawet spakowanie
w pęczki.
Bez względu na sposób wyjmowania sadzonek, czynności te są wykonane tak, aby nie dopuścić do uszkodzenia sadzonek przez zranienie, złamanie części nadziemnej lub okaleczenie systemu korzeniowego. Korzenie sadzonek są bardzo wrażliwe na przesychanie, dlatego po wyjęciu sadzonek z gleby zabezpieczane są na tą okoliczność.
Po wyjęciu z gleby materiał sadzeniowy podlega tzw. sortowaniu, czyli klasyfikacji jakościowej. Podczas tego etapu pracownicy sprawdzają czy przygotowywane przez nich sadzonki spełniają określone wymagania. W czasie sortowania kontroluje się m.in.
czy sadzonki nie są uszkodzone, czy ich część nadziemna ma odpowiednią wysokość,
a system korzeniowy ma wystarczającą długość, oraz czy szyja korzeniowa ma pożądaną grubość. Czynności te są bardzo pracochłonne, a ponadto konieczne jest tu duże doświadczenie pracowników wykonujących te zadania. Po przesortowaniu sadzonek układa się je w pęczki o określonej liczbie, co ułatwia ich dalsze wykorzystanie.
Kolejnym etapem jest przechowywanie sadzonek. Zanim ruszą one w drogę na miejsce sadzenia, co może nastąpić niemal po wyjęciu sadzonek lub nawet po kilku miesiącach,
są one odpowiednio zabezpieczane przed przesychaniem.
Sposób przechowywania materiału sadzeniowego zależy od długości okresu, jaki będą oczekiwały na wysadzenie, a także od dostępnych możliwości. Najczęstszym i najprostszym sposobem na zabezpieczenie sadzonek jest tzw. zadołowanie. W przygotowanych do tego celu dołach, zlokalizowanych w miarę możliwości w miejscach nienasłonecznionych
i osłoniętych od wiatru, składa się sadzonki, a ich korzenie okrywa się warstwą gleby.
Jeżeli sadzonki wyjeżdżają ze szkółki w stosunkowo krótkim czasie po ich przygotowaniu,
to często są zadołowane na poletkach, w pobliżu miejsca, skąd zostały wyjęte. W przypadku, gdy materiał musi długo oczekiwać na wysadzenie, to można go przechowywać
w przystosowanych do tego celu różnego rodzaju szopach, piwnicach, przechowalniach
i chłodniach. Często przed czynnościami związanymi z przechowywaniem sadzonek,
ich korzenie są dodatkowo zabezpieczone przed przesychaniem przez tzw. żelowanie.
To wszystko po to, aby zachować jak najwyższą jakość materiału sadzeniowego.
Jednym z ostatnich etapów drogi sadzonek ze szkółki do miejsca sadzenia jest ich transport. Czynności związane z załadunkiem, przewozem i rozładunkiem podobnie jak poprzednie prace muszą być wykonywane szybko, żeby nie przesuszyć systemu korzeniowego,
ale i ostrożnie, aby nie uszkodzić sadzonek.
Po przewiezieniu i rozładunku sadzonek są one zadołowane w pobliżu miejsca sadzenia. Często dół z sadzonkami okrywany jest świerkowymi lub jałowcowymi gałęziami,
aby ochronić je przed działaniem słońca, a także przed gryzoniami. Tak zabezpieczone sadzonki czekają na posadzenie.
